San Jòrdi de Cambolas
De l'esplendor del vilatge a la mitat del sègle XVIII, demòra a San Jòrdi res que la caminada e un ostal per vacanciers
Aquel situ rocassut penjat a mietja penta dins la valeia de Viaur devia esse un lòc de culte ancian, puèi la religion crestiana s'en accaparet las légendas e i bastiet una gleisa..
Una legenda es estacada en aquel lòc : perseguit per sos ennemics (Sarrasins?), San Jòrdi (i a un mescladis de San Jòrdi lo cavalier e de San Jòrdi de Rodés avesque de Lodeva) auria volat d'un saut de gigant tota la valeia de la boria de la Roqueta dusquas al ped de la gleisa ont lo ròc porta traça de quatre traucs.
Un fum de legendas aital dins d'autras contradas : pezada del caval de Wilhem a San Guilhem del Desert, San Marti a Rosièras en Nauta-Lerra, de San Jòrdi tanben à Vireux-Wallerand dins las Ardennas e San Valay en Bretanha.
I a tant de legendas del saut coma la de l'encambada del gigant (pezada e ped de l'èga)
Viaur era coma totis los flumes e rivieiras de divinitas fòrça crentas que fasian frontèras naturalas. Los ròcs traucats podian estre lòcs de cultes pre-ìstorics o de bolas que fasian limitas . Soi anat veire lo siti davant escriure aquela pagina e ai vist un autre ròc que portava quatre traucs al misma nivel que me sembla confirmar lo lòc de culte ancian. Quand es d'unas pezadas que fan limita, i a pas qu'una marqua dins lo ròc : coma la cròssa del pal de l'avesque que sembla lo fer d'una ega fasia limita dels domenis ( a Savignac de las Salas de Curan lo ròc de l'ironda n'es una)
La gleisa primitiva sièt bastida pels monges de San Victòr de Marselha en 1060, es estada rehaussada per far granièr (fenestras renaissença) Coma totis los ancians cimenteris lo de San Jòrdi es contra la gleisa. L'om pòt remira un tombel curat dins lo ròc d'origina de l'autre costat del camin al nòrt de la gleisa.
Lo Crist Maje de sus lo portal de la gleisa ven de l'ancianna catedrala romana de Rodès que se fracatjet la nuèch del 16 al 17 de février 1276. Lo canonge obrièr de San Jordi responsable de la novela bastissa lo metet a sa glieisa. Reverta plan lo timpan de Conquas .
L'òratòri foguèt bastid en 1545 per Estève Bessièira, paredièr de Rodès
En 1771 vingt e cinq vilatges amb 300 estajants fasian la parroquia de San Jordi (quatre vingt detz vivian de la mendicitad) I avia sessenta teisseires, un centenat de cardaires de missenta lana, autant de fialairas ,e tres talhurs de paus val e dos miserables fabres ( inventari demandat als curats per Mgr Cice avesque de Rodés)
Lo pont sul Viaur foget bastid en 1872 amb de peiras del lòc.
Los parroquians arrapavan dusquas a la gleisa per lo camin de ped empeirat amb de peirassas belas per anar a la messa o als entarraments.